خانهتاثیر قیمت جهانی فولاد بر قیمت آهن آلات در ایران
بازار ایران به دلیل ماهیت دولتی که دارد، کمتر تحت تاثیر قیمت های جهانی قرار میگیرد. معمولا قیمت گذاری در ایران به تصمیم مجلس شورای اسلامی و دولت اتفاق می افتد. اما درباره بازار فولاد ایران قانونی وجود دارد که قیمت فولاد در ایران را به قیمت جهانی آن وصل می کند. شیوه نامه تنظیم بازار فولاد، قانونی است که طبق آن قیمت پایه بورس کالاهای فولادی بر اساس ۸۰ درصد قیمت جهانی فولاد محاسبه می شود. بنابراین برای بررسی قیمت فولاد در ایران باید به پیش بینی قیمت فولاد در جهان بپردازیم. در ادامه درباره قیمت جهانی فولاد حرف می زنیم و بر اساس آن تاثیرات آن را بر قیمت آهن آلات در ایران بررسی میکنیم.
قیمت فولاد در سال 1399 چگونه بود؟
در سال گذشته به دلیل تحریم های ظالمانه دولت ترامپ علیه ایران، شرایط اقتصادی بحرانی کشور، افزایش پاندمی کرونا و تعطیلی کارخانه ها و شرکت ها، تورم افسار گسیخته و کاهش چشمگیر ارزش ریال و افزایش قیمت ارز، قیمت آهن آلات افزایش چشمگیری پیدا کرد. قیمت جهانی هم به دلیل کرونا افزایش زیادی پیدا کرد که میتوان آن را بیش از پنجاه درصد تخمین زد. در سال 2020 در سه ماهه اول سال قیمت فولاد دچار رکود شد اما در سه ماهه دوم برای آن که دولت ها سعی میکردند که سقوط سه ماهه اول را جبران کنند، ساخت و ساز افزایش پیدا کرد و قیمت ها زیاد شد. همچنین به دلیل کاهش تولیدات در اثر کرونا و تعطیلی کارخانجات، صادرات افزایش پیدا کرد که همین هم باعث افزایش قیمت شد.
در ایران هم قانون شیوه نامه تنظیم بازار این افزایش قیمت جهانی را روی قیمت فولاد داخلی متمرکز ساخت و قیمت ان را بالا برد. همه این شرایط باعث شد که قیمت فولاد در ایران افزایش قابل توجهی را تجربه کند. بیشترین افزایش قیمت را در ایران ورق فولادی تجربه کرد و قیمت آن حتی از قیمت جهانی فولاد نیز بیشتر گشت.
تاثیر قیمت فولاد چین بر قیمت جهانی
چین به دلیل مسائل زیست محیطی مجبور به کاهش تولیدات خود در حوزه فولاد خواهد شد. کاهش تولید فولاد در چین قطعا باعث کاهش صادرات چین نیز خواهد شد. چین به عنوان دومین قطب صنعتی و اقتصادی جهان که چیزی به اول شدنش نمانده، تاثیر زیادی در صنعت فولاد جهان می گذارد. با کاهش تولید و صادرات چین، قیمت فولاد در جهان افزایش چشمگیری خواهد داشت.
قیمت جهانی فولاد رو به صعود
همچنین با توجه به گزارشات انجمن جهانی فولاد، تقاضای جهانی فولاد در سال 2020 به اندازه 2.4 درصد کاهش داشت که پیش بینی می شود در سال 2021 این تقاضا زیاد شود و به مقدار 4.1 درصد برسد. طبق این گزارش باید تولید فولاد ۷۰ میلیون تن افزایش پیدا کند تا به افزایش تقاضا پاسخ دهد. از سمتی دیگر سازمان همکاری و توسعه اقتصادی، افزایش ظرفیت ناخالص جهانی فولاد خام را تنها 2.5 تا 3.3 درصد می داند که یعنی افزایش فقط به مقدار 23 میلیون تن خواهد بود. بنابراین اینطور که میتوان از این آمار نتیجه گرفت در سال 2021 تقاضا بیشتر از عرضه رشد خواهد کرد و این ناهماهنگی باعث افزایش چشمگیر فولاد خواهد شد.
تاثیر قیمت دلار بر بازار فولاد ایران
عوامل زیادی بر قیمت دلار در ایران تاثیر می گذارند که یکی از آن ها رفع تحریم های آمریکا و ورود ایران به FATF است. در حال حاضر بازار طلا و ارز به دلیل آن که هنوز آینده برجام مشخص نیست، در هاله ای از ابهام قرار دارد و با اخبار مختلفی از برجام در بازه های کوچکی بالا و پایین می شود. خیلی مشخص نیست که قیمت دلار در ایران به کجا خواهد رسید و در چه بازه ای قرار خواهد گرفت. دولت قیمت پیش بینی شده خود را برای دلار پس از برجام پانزده هزارتومان میداند و بسیاری از کارشناسان دیگر کف قیمت آن را بین سه رقم نوزده، بیست و بیست و یک هزارتومان میدانند. اما به هیچکدام از این گمانه زنی ها نمیتوان اعتبار داد و به صورت قطعی ان ها را درست دانست. هرآن چه که باشد، قیمت فولاد در ایران به صورت مستقیم تحت تاثیر قیمت دلار قرار دارد. و قیمت دلار را میتوان به صورت مستقیم به نتیجه برجام مرتبط دانست. هنوز اخباری مبنی بر آینده برجام به صورت قطعی منتشر نشده ولی انتظارات بازار به گونه ای است که آینده برجام را مثبت میداند و همین باعث شده که بازار در حال حاضر بیش از قبل بدون تکاپو باشد. باید منتظر بود و دید که آینده برجام چه خواهد شد و قیمت دلار در چه نرخی ثابت میماند تا طبق آن بتوان قیمت فولاد را بر طبق بازار جهانی پیش بینی کرد.
تاثیر قیمت جهانی فولاد بر قیمت فولاد در ایران
از آن چه که گفته شد میتوان این طور نتیجه گرفت که قیمت فولاد در ایران به صورت مستقیم و طبق رابطه ای خطی تحت تاثیر قیمت جهانی فولاد قرار دارد. این حساسیت روی کالاهای اساسی نیز بیشتر می شود. برای مثال تغییرات قیمت انواع میلگرد میتواند به صورت مستقیم روی قیمت مسکن در ایران تاثیر بگذارد. بنابراین میتوان اینطور پیش بینی کرد که قیمت جهانی فولاد هرچقدر که صعودی باشد، قیمت فولاد در ایران هم به همان میزان افزایش خواهد داشت. همانطور که در بالا گفته شد، به دلیل تحولات صنعت فولاد چین و کاهش تولیدات آن به دلیل قوانین زیست محیطی چین و در پیروی از آن افرایش قیمت فولاد در چین که باعث افزایش قیمت جهانی فولاد می شود، قیمت ها رو به صعود خواهد بود. و طبق بررسی های انجام شده به دلیل بیشتر بودن عرضه نسبت به تقاضا، این افزایش قیمت فولاد بیشتر خواهد بود، بنابراین میتوان این طور پیش بینی کرد که قیمت فولاد در ایران رو به افزایش خواهد بود.
