استفاده از پودر و قرص کلر برای ضدعفونی آب استخرهای شنا

کلر یک ماده شیمیایی موثر برای ضدعفونی نمودن آب استخرهای شنا است. استفاده صحیح از این ماده موجب پاکیزه نگهداشته شدن آب و جلوگیری از رشد جلبک ها، ویروس ها و باکتری ها می شود. در این مطلب به بررسی کلر پودری و انواع قرص های کلر به عنوان رایج ترین شیوه های تصفیه و ضدعفونی آب استخرهای شنا می پردازیم.

کلر چیست؟

کلر ماده ای ضد عفونی کننده است که به ‌صورت پودر و قرصی برای تمیز کردن آب استفاده می شود. در جدول تناوبی عناصر، کلر در بخش p گروه ۱۷ و دوره ۳ قرار گرفته است. نماد شمیایی این عنصر CL، عدد اتمی آن ۱۷ و جرم اتمی میانگینش برابر با ۳۵٫۴۵ است. نام کلر از یک واژه یونایی به معنی سبز گرفته شده است، چرا که کلر خالص به صورت گازی شکل و رنگی زرد مایل به سبز دارد. از خواص فیزیکی این عنصر می‌توان به فراریت بالا اشاره کرد. این گاز به اندازه ۲,۵ بار از هوا سنگین تر بوده و بوی بد نامطبوعی دارد. کلر گازی سمی است و منجر به بروز مشکلات تنفسی و حتی خفگی می شود، به همین دلیل استفاده از کلر در محیط‌های بسته ممنوع است.

پودر کلر چیست

پودر کلر که با نام هیپو کلریت کلسیم نیز شناخته می شود یک عامل سفید کننده و گندزدا مورد استفاده قرار می گیرند. این پودر علاوه بر خواص میکروب کشی، یک اکسید کننده قوی بوده و برای سفید کردن پارچه‌ ها نیز استفاده می شود.

کاربرد پودر کلر

•تصفیه و گند زدایی مخازن و ذخایر آب

•ساخت برخی حشره کش ها

•به عنوان ماده سفید کننده در ساخت کاغذ 

•تهیه فرآورده های نفتی

•در صنایع نساجی

نحوه کارکرد پودر کلر

ضد عفونی کنندگی کلر براساس فرآیند الکترولیز است. پودر کلر پس از حل شدن در آب، دیواره های سلولی میکروارگانیسم هایی همچون باکتری و جلبک را شکسته و منجر به اکسید شدن آن ها می شود. بنابراین میکروارگانیسم ها یا از بین می روند و یا غیر فعال می شوند. توجه شود که این فرآیند به طور مداوم در آب رخ می دهد. بنابراین در هر مرحله که کلر مصرف می شود، تاثیر آن نیز کاهش می یابد. به همین دلیل استفاده از پودر کلر در آب استخر ها باید به صورت منظم انجام شود. 

استفاده از پودرکلر

برای استفاده از پودر کلر ابتدا باید آن را در آب حل نمایید. توجه شود که ماندگاری اغلب محلول های ساخته شده تنها تا 24 ساعت بوده و پس از آن قابلیت ضد عفونی کنندگی خود را کم کم از دست می دهند.

طریقه نگهداری از پودر کلر

کلر بوی تندی داشته و بهتر است در هنگام کاربرد آن باید از ماسک استفاده نمود. همچنین برای استفاده از پودر کلر حتما از دستکش استفاده نمایید. این ترکیب را قبل از مصرف در جای خشک و خنک و دور از نور خورشید نگهداری کنید.

قرص کلر

قرص کلر نیز مانند پودر کلر جهت ضد عفونی نمودن آب، به ‌ویژه آب استخر ها مورد استفاده قرار می گیرد. برخلاف پودر کلر این ماده هیپوکلریت کلسیم نیست بلکه تری کلرو ایزوسیانوریک اسید TCCA است .اگر به دنبال خرید قرص کلر با کیفیت هستید، یکی از ویژگی های قرص کلر مرغوب این است که به مرور زمان در آب حل شود و حلالیت آن کامل و 100% باشد یعنی باقی مانده‌ای از آن بر جای نماند. انواع قرص کلر به صورت آنزیم دار یا حاوی سولفات مس (کات کبود) نیز در بازار عرضه می گردند. کات کبود از رشد جلبک های ریز میکروسکوپی جلوگیری می کند. این جلبک ها موجب سبز شدن رنگ آب استخر و لیز شدن کف و دیواره های آن می شوند.

با استفاده از قرص کلر مرغوب، آب استخر برای مدت طولانی تری ضد عفونی و تمیز باقی می ماند. انواع قرص کلر آنزیم دار و ساده با خلوص ۹۰ درصد، در وزن های ۲۰ و ۲۰۰ گرمی با حلالیت ۱۰۰ % در آب و بدون ته نشینی در بازار قابل تهیه است. از هر یک عدد قرص کلر، می توان برای تصفیه ۱۰ هزار لیتر آب در یک هفته استفاده نمود.

مزایای استفاد از مصرف قرص کلر در مقابل پودر کلر

عمده مزایا کاربرد قرص کلر حل شدن کند در آب استخر است. استفاده از قرص کلر سبب می شود تا کلر به آرامی در آب آزاد شده و نیازی به استفاده از کلر بصورت روزانه نباشد. قیمت پودر کلر نیز با قرص کلر متفاوت است.

روش های استفاده از قرص کلر

برای ضدعفونی آب استخر شنا با قرص کلر اغلب از شناور و اسکیمر استفاده می شود که در ادامه آن ها را معرفی می کنیم.

 شناور قرص کلر چیست

برای به کار بردن قرص کلر در استخر معمولا از سبد شناور قرص کلر استفاده می شود. این سبد با غوطه ور شدن در سطح آب استخر از تماس مستقیم قرص با بدنه استخر جلوگیری نموده و بنابراین مانع پوسیدگی و تغییر رنگ کف استخر خواهد شد. سبد های قرص کلر ظرفیت های متفاوتی دارند و می توان تعداد متفاوتی از قرص را با توجه به حجم آب استخر در آن ها قرار داد. این سبد ها دارای شیارهای تنظیم شونده ورود و خروج آب هستند و بر روی آب استخر شناور می شوند. سپس با حرکت در بخش های مختلف استخر، به خوبی آب را ضد عفونی می کنند.

اسکیمر

اسکیمر قسمتی از سیستم فیلتر استخر است که قرص های کلر در آن قرار داده می شوند. سپس به دلیل حرکت جریان آب از روی قرص ها، کلر وارد آب استخر شده و آب را ضدعفونی می‌کند. به دلیل آنکه وقتی قرص کلر در اسکیمر قرار می‌گیرد، آب پرفشار از روی کلر رد می‌شود، در مقایسه با کلرزن شناور، کلرزنی با نسبت بهتری انجام می‌شود. البته در صورت خاموش بودن پمپ، ورود مقدار زیاد کلر به اسکیمر می‌تواند باعث خورده شدن اجزای سیستم شود. کلر زیاد همچنین سبب خورندگی در لوله ‌ها می ‌شود. پس توصیه می شود که در هنگام عدم استفاده از استخر و سیستم تصفیه و پمپ، قرص های کلر را از اسکیمر خارج کنید.

هشدار مصرف برای قرص کلر و پودر کلر

گاز تولید شده از کلر خطرناک است. بنابراین هنگام استفاده از کلر و حل نمودن آن در آب احتیاط زیادی لازم است تا گاز کلر استشمام نگردد.

انواع کلر به هر شکلی نباید با سایر مواد شیمیایی مخلوط گردد. در غیر این صورت ممکن است وقایع بسیار خطرناکی در سلامت فرد رخ دهد.

کلر نباید با چشم تماس یابد. در صورت تماس چشم را با آب فراوان شسته و به پزشک مراجعه شود.

اطمینان حاصل کنید کلر استفاده نشده در معرض رطوبت نباشد و در مکان خشک و خنک و دور از نور آفتاب نگهداری شود .

کلر را باید دور از مواد قابل احتراق نگهداری نمود زیرا امکان آتش سوزی وجود دارد.

بلعیدن کلر خطرناک بوده و باید از دسترس کودکان دور نگه داشته شود.

توجه شود که پودر یا قرص کلر را نباید در مجاورت اسید ها قرار دارد. زیرا برخورد این ماد با اسید منجر به آزاد شدن گاز خطرناک کلر می گردد. 

توجه شود که وجود کلر در آب می تواند برای آبزیان مضر بوده و علاوه بر مرگ در بسیاری از موارد منجر به عوارض جانبی حاد شود.

در هنگام استفاده از قرص کلر یا پودر کلر استفاده از دستکش الزامی است. پس از استفاده از قرص یا پودر کلر نیز باید دست ها را کاملا با آب شست.

تماس پودر کلر یا پرکلرین با برخی از ترکیبات شیمیایی می تواند بسیار خطرناک باشد.

قیمت خرید و فروش قرص کلر و پودر کلر

قیمت کلر تا حد زیادی به خلوص آن وابسته است. هرچه خلوص محصول بالا تر باشد قیمت خرید و فروش آن نیز بیشتر است. علاوه بر خلوص، کیفیت و حلالیت مناسب محصول در آب از عوامل تاثیر گذار بر قیمت قرص کلر و پودر آن به شمار می آیند. همچنین از آنجایی که کلر یکی از محصولات مهم در صادرات مواد شیمیایی است، برند شرکت تولید کننده نیز بر روی قیمت نهایی تاثیرگذار است.

سخن آخر

در این مقاله به بررسی انواع قرص کلر و پودر کلر پرداختیم. کاربرد و فواید مصرف قرص و پودر کلر نیز مورد بررسی قرار گرفتند. فراموش نکنید که حتما هشدارهای مصرف و نکات ایمنی را هنگام استفاده از موارد شیمیایی رعایت کنید و  با مصرف سنجیده و صحیح از مزایای آن ها بهره مند شوید.