چه کسی اولین بار بستنی را به ایران آورد؟
بستنی، خوراکی شیرین و خوشمزه و پرطرفداری که شنیدن اسمش ما را به خاطرات خوشِ گذشته و تابستانهای داغ میبرد. هرچند بستنی بیشتر در هوای گرم و داغ تابستان میچسبد، اما بستنیفروشیها در پاییز و زمستان هم مشتریان خود را دارند. بستنیخوردن کنار شومینه و بخاری هم صفای خود را دارد! در کنار همه اینها، خواندن تاریخچه ورود بستنی به ایران هم جالب است. در این مطلب برای شما خواهیم گفت که بستنی را اولین بار چه کسی به ایران آورد و معروفترین بستنیفروشهای ایران چه کسانی بودند.
بستنی چطور وارد ایران شد؟
اینطور که مشهور است، ناصرالدینشاه قاجار در سفر خود به فرانسه، برای اولین بار بستنی میخورد و آنقدر از این ترکیب دلچسب لذت میبرد که دستور میدهد درباریان طرز تهیه بستنی را بیاموزند تا این خوراکی شیرین و خوشطعم را وارد فرهنگ ایران کند اما تاریخچه بستنی به همین جا ختم نمیشود. ممد ریش اولین بستنیفروش ایران بود. بستنیهای ممد ریش بین مردم شهرت بسیاری پیدا کرد و مغازه او همیشه غلغله بود. او صاحب مغازه دونبشی بود که بعدها سهنبش و چهارنبش شد و روزانه هزاران بستنی میفروخت. بستنیهای ممد ریش با ترکیب شیر، نمک، یخ و ثعلب تهیه میشد. این ترکیبات را داخل بشکهای میریختند و با وسایل مخصوص آن را تکان میدادند و میچرخاندند تا بستنی آماده شود. کمکم سروکله بستنیفروشهای دورهگرد هم پیدا شد که این بستنیها را بههمراه نان مخصوص میفروختند.
ممد ریش تا حوالی سال ۱۳۳۵ در قید حیات بود و بستنی میفروخت. بستنی خامهای پر از گلاب و هل که کش میآمد و بهرنگ برف بود. این بستنی لای دو نان مخصوص گذاشته و فروخته میشد و به بستنی حصیری معروف بود. مردم تا سالها عاشق همین بستنی سفیدرنگ بودند تا اینکه کمکم بستنیهای دیگری مثل بستنی ماشینی کالیفرنیا و بعد، بستنی زعفرانی زردرنگ هم به بازار آمدند و طرفداران خود را پیدا کردند.
معروفترین بستنیفروش قدیمی ایران کیست؟
اما ممد ریش، تنها بستنیفروش معروف قدیم نبود. اکبر مشتی هم بستنیفروش معروف دیگری است که نامش به گوش همه ما خورده است. میگویند اکبر مشهدی ملایری که برای گذران زندگی ابتدا به بردن شکر و چای به شمال و آوردن هیزم از شمال به تهران مشغول بوده است، در بیستسالگی با ممد ریش آشنا میشود. به این طریق بود که اکبر مشتی هم در کنار ممد ریش به تهیه و فروش بستنی پرداخت و آنقدر در این کار شهره شد که تا امروز نیز از او بهعنوان معروفترین و اولین بستنیفروش ایران نام میبریم. ممد ریش و اکبر مشتی پایهگذاران بستنی سنتی و بستنی زعفرانی در ایران بودند و بعدها افراد دیگری نیز به تهیه و فروش بستنی سنتی روی آوردند.
تهیه بستنی در خانه؟
بستنی مثل خیلی از غذاها و خوراکیها نیست که عادت داشته باشیم آن را در خانه تهیه کنیم و از طعمش هم راضی باشیم. همه ما آنقدر شیفته طعمهای مختلف بستنیهای آماده هستیم که حتی فکر تهیه بستنی در خانه را هم به ذهن خود راه نمیدهیم. به نظر میرسد تهیه بستنی آنقدرها هم راحت نباشد و اگر هم همت کنیم و خودمان بهسراغ تهیه بستنی برویم، نتیجه ممکن است به خوشمزگی بستنیهای رنگارنگ بیرون نشود. اصلا تا وقتی این همه بستنیفروشی عالی با بستنیهای متنوع در دسترس است، چرا خودمان بهسراغ تهیه بستنی برویم؟
بستنی در همسایگی
فکرش را بکنید که در خانه نشستهایم و بدجوری هوس بستنی کردهایم، اما فکر گرمای خرماپزان تابستان یا سرمای استخوانسوز زمستان، توان لباسپوشیدن و خریدرفتن را از ما میگیرد؛ یا تصور کنید مهمان سرزدهای داریم و در دل آرزو میکنیم که ای کاش برای پذیرایی از او لااقل کمی بستنی در فریزر داشتیم. خوشبختانه تکنولوژی اینجا هم به داد ما رسیده است. میتوانیم همان طور که روی مبل خانه لم دادهایم و با مهمان خود مشغول گپ و گفت هستیم، گوشی را دست گرفته و بهجای خرید حضوری، خرید آنلاین بستنی را انتخاب کنیم.
پلتفرمهای سفارش آنلاین، دست ما را برای سفارش بستنی با طعمهای مختلف باز گذاشتهاند. وقتی لیست بستنیفروشیها را باز میکنیم، تعداد گزینههای متنوع آنقدر زیاد است که نمیتوانیم فقط یک نوع بستنی را انتخاب کنیم. دلمان میخواهد حتما چند نوع بستنی مختلف را بچشیم. در این پلتفرمها امکان سفارش و خرید انواع بستنی، از بستنی ساده و بستنی میوه ای گرفته تا بستنیهای خاصتر و کمیابتری مثل بستنی سوخاری فراهم است. امکان تهیه بستنی از بهترین بستنی فروشی های شهر آن هم فقط با استفاده از یک گوشی، احساس آسایش و راحتی ما را چند برابر میکند و میتوانیم بدون زحمت و خستگی، هر نوع بستنی با طعم دلخواهمان را سفارش دهیم و از آن لذت ببریم.
سخن پایانی
شاید اولین کسی که بستنی را اختراع کرد، از این خوراکی فقط برای خنککردن خود در هوای بسیار گرم استفاده کرده و در دورترین رؤیاهای خود هم تصور نمیکرده است که این اختراع خوشمزه تبدیل به یکی از پرطرفدارترین خوراکیهای جهان شود. ما هم برای خاطرات خوشی که با طعم بستنی شیرین میشوند، اول باید سپاسگزارِ اولین کسی باشیم که بستنی را اختراع کرد و بعد هم سپاسگزارِ ناصرالدینشاه و ممد ریش که طعم شیرین بستنی را وارد فرهنگ ایرانی کردند!